Medewerkersparticipatie: wat zijn de voordelen en mogelijkheden?

In de huidige dynamische arbeidsmarkt zoeken veel ondernemers mogelijkheden om medewerkers aan hun organisatie te binden. Bijvoorbeeld omdat ze nadenken over een toekomstige verkoop van hun bedrijf. Eén van de mogelijkheden om dit te bereiken is een medewerkersparticipatie. In deze blog leest u wat dit inhoudt en wat de voordelen voor uw organisatie zijn.

Wat is medewerkersparticipatie?

Een medewerkersparticipatie is een manier om medewerkers aan uw organisatie te binden, vaak door middel van een vorm van financiële participatie. De medewerker kan in dat geval meeprofiteren van de resultaten en ontwikkeling van de aandelenwaarde van de onderneming. Dit kunt u zowel met als zonder stemrecht inrichten. U kunt hierbij denken aan de volgende (combinaties van) mogelijkheden:

• Aandelen: door het verwerven van een aandelenbelang verkrijgt een medewerker zowel winstrecht als stemrecht. De medewerker wordt hiermee mede-eigenaar van de onderneming en krijgt daarmee ook zeggenschap. Vaak gaat het om een relatief klein aandelenbelang dat door de medewerker wordt aangekocht.
• Aandelenopties: met een aandelenoptie krijgt een medewerker het recht om op een bepaald tijdstip aandelen te kopen tegen een vooraf vastgestelde uitoefenprijs. Die prijs is meestal gelijk aan de waarde van de aandelen op het moment dat de optie wordt toegekend. Voor de medewerker is dit een interessante optie als de aandelenwaarde in de tussenliggende periode stijgt ten opzichte van de overeengekomen uitoefenprijs.
• Certificaten van aandelen: is het niet wenselijk dat de medewerker stemrecht krijgt? Dan kunt u certificaten van aandelen uitgeven. Hiermee wordt het stemrecht losgekoppeld van de aandelen. De medewerker deelt zo wel in de winst en profiteert van de waardeaangroei van de aandelen, maar krijgt geen zeggenschap.
• Winstdeling: een andere manier om zeggenschap te voorkomen is een winstdelingsregeling. Hierbij krijgt een medewerker als vorm van beloning een deel van de winst van de onderneming. Deze regelingen kunt u op verschillende manieren inrichten. U kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om ze – naast de prestaties van de onderneming – afhankelijk te maken van de duur het dienstverband van de medewerker. Bij een winstdeling profiteert de medewerker niet van de waardeaangroei van de aandelen.
• Stock Appreciation Rights (SARs): via SARs krijgt een medewerker de mogelijkheid om te profiteren van de waardeaangroei van aandelen, zonder dat daadwerkelijk aandelen en dus zeggenschap worden verkregen. Hierbij krijgt de medewerker het recht om in de toekomst een bedrag te ontvangen dat gelijk is aan het verschil tussen de waarde van de aandelen op dat moment en een vooraf vastgestelde uitoefenprijs. Die prijs is meestal gelijk aan de waarde van de aandelen op het moment van toekenning.

De voordelen van medewerkersparticipatie

Een medewerkersparticipatie is een mooie manier om medewerkers voor langere termijn aan uw onderneming te binden. Dit zorgt vaak voor een grotere betrokkenheid en motivatie van de medewerker. Ook kan het omarmen van deze mogelijkheden u aantrekkelijker maken als werkgever, zowel voor huidige als nieuwe medewerkers.

Daarnaast kan een medewerkersparticipatie ervoor zorgen dat uw medewerkers dezelfde doelen – het vergroten van de bedrijfsprestaties – nastreven als u, als werkgever. Een bonusregeling is hier over het algemeen minder geschikt voor. Die is namelijk vaak op de kortere termijn gericht en op specifieke (individuele) targets.

Tenslotte kan een medewerkersparticipatie een manier zijn om te voorkomen dat uw onderneming alleen of te afhankelijk is van u, als ondernemer. Met het oog op toekomstige verkoop kan dit de aantrekkelijkheid van uw onderneming vergroten.

Aandachtspunten

Bedenk voordat u aan de slag gaat of de voorgenomen vorm van medewerkersparticipatie aansluit bij de ambities en wensen van uw medewerkers. Bent u bijvoorbeeld niet bereid om zeggenschap te delen met uw medewerkers, maar vereisen zij dit wel, dan ontstaat een mismatch.

Daarnaast is de waardering van de onderneming een belangrijke factor die van invloed is op verschillende aspecten van de medewerkersparticipatie. Dit varieert van het vaststellen van de waarde bij de start van de regeling tot de waardebepaling bij het uitoefenen van de verkregen rechten. Mede door fiscale redenen is het belangrijk om hiervoor een passende methode te gebruiken.

Verder is het belangrijk om de gewenste medewerkersparticipatie goed vast te leggen. Dit gaat verder dan alleen een overeenkomst voor de gemaakte (financiële) afspraken. Denk ook na over de toekomstige samenwerking en gevolgen bij een onverhoopte vroegtijdige beëindiging.

Ga tenslotte na of uw organisatiestructuur klaar is voor de gewenste participatie. Zo vereist de certificering van aandelen aanvullende administratieve acties en verschilt de toepasbaarheid van de mogelijkheden voor ondernemingsvormen zoals een eenmanszak, vof of maatschap.

Begeleiding en advies nodig?

Oriënteert u zich op medewerkersparticipatie en zoekt u hierbij begeleiding en advies? Neem dan gerust contact met ons op voor het bespreken van de mogelijkheden. Ook als u gevoel wil krijgen bij de huidige waarde van uw onderneming en wat de financiële gevolgen van medewerkersparticipatie voor uw organisatie zijn, staan wij graag voor u klaar.